rocky/rocky-austria/entwicklungsgeschichte/pra-kambrium.html
2025-02-12 17:25:46 +01:00

293 lines
29 KiB
HTML

<!DOCTYPE html>
<html lang="de-DE">
<!-- Mirrored from www.geologie.ac.at/rocky-austria/entwicklungsgeschichte/pra-kambrium by HTTrack Website Copier/3.x [XR&CO'2014], Thu, 21 Nov 2024 15:44:18 GMT -->
<!-- Added by HTTrack --><meta http-equiv="content-type" content="text/html;charset=utf-8" /><!-- /Added by HTTrack -->
<head>
<meta charset="utf-8">
<!--
{$config.headerComment}
This website is powered by TYPO3 - inspiring people to share!
TYPO3 is a free open source Content Management Framework initially created by Kasper Skaarhoj and licensed under GNU/GPL.
TYPO3 is copyright 1998-2024 of Kasper Skaarhoj. Extensions are copyright of their respective owners.
Information and contribution at https://typo3.org/
-->
<base >
<link rel="icon" href="https://www.geosphere.at/favicon.ico" type="image/vnd.microsoft.icon">
<title>(Pra&#776;-)Kambrium: Rocky Austria</title>
<meta http-equiv="x-ua-compatible" content="{$page.meta.compatible}">
<meta name="generator" content="TYPO3 CMS">
<meta name="description" content="{$page.meta.description}">
<meta name="author" content="{$page.meta.author}">
<meta name="keywords" content="{$page.meta.keywords}">
<!-- <meta name="viewport" content="{$page.meta.viewport}"> -->
<meta name="robots" content="{$page.meta.robots}">
<meta property="og:title" content="(Pra&#776;-)Kambrium">
<meta name="twitter:card" content="summary">
<meta name="apple-mobile-web-app-capable" content="{$page.meta.apple-mobile-web-app-capable}">
<link rel="stylesheet" href="../../fileadmin/typo3temp/assets/css/5ca3b44527a764398332ad2c78342db43fac.css?1648457351" media="all">
<link rel="stylesheet" href="../../typo3conf/ext/jn_lighterbox/Resources/Public/style/lightbox.minea22.css?1646230373" media="screen">
<link rel="stylesheet" href="../../typo3conf/ext/gba/Resources/Public/Css/layout.minc071.css?1647252837" media="all">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, maximum-scale=1"> <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge, chrome=1">
<meta name="viewport" content="width=device-width, minimum-scale=1.0, maximum-scale=1.0">
<link href="../../fileadmin/template-rocky/css/bootstrap.min.css" rel="stylesheet">
<link href="../../fileadmin/template-rocky/css/jquery.fancybox.css" rel="stylesheet">
<link href="../../fileadmin/template-rocky/js/helpers/jquery.fancybox-buttons.css" rel="stylesheet">
<link href="../../fileadmin/template-rocky/css/style.min.css" rel="stylesheet">
<link rel="stylesheet" href="../../../use.fontawesome.com/releases/v5.0.13/css/all.css" crossorigin="anonymous">
<link href="https://www.geosphere.at/fileadmin/template-rocky/img/favicon.ico" rel="icon" type="image/x-icon">
<!--[if lt IE 9]>
<script src="http://html5shiv.googlecode.com/svn/trunk/html5.js"></script>
<script src="/fileadmin/template-rocky/js/respond.min.js"></script>
<![endif]-->
<script src="../../fileadmin/template-rocky/js/jquery-1.11.1.min.js"></script>
<script src="../../fileadmin/template-rocky/js/jquery.fancybox.pack.js"></script>
<script type="text/javascript" src="../../fileadmin/template/js/jquery.textresizer.min.js"></script>
<script src="../../fileadmin/template-rocky/js/helpers/jquery.fancybox-buttons.js"></script>
<script src="../../../unpkg.com/popper.js%401.16.1/dist/umd/popper.min.js"></script>
<script src="../../../unpkg.com/tooltip.js%401.3.3/dist/umd/tooltip.min.js"></script>
<!-- <script type="text/javascript" src="https://s3.amazonaws.com/cdn.knightlab.com/libs/timeline/latest/js/storyjs-embed.js"></script>-->
<script src="../../fileadmin/template-rocky/timeline/build/js/storyjs-embed.js"></script>
<script src="../../fileadmin/template-rocky/js/responsive-map.js"></script>
<script src="../../fileadmin/template-rocky/js/script.js"></script>
<script>
$(document).ready(function() {
createStoryJS({
type: 'timeline',
width: '800',
height: '600',
source: '/fileadmin/template-rocky/timeline/example_json.json',
embed_id: 'timeline-embed', //OPTIONAL USE A DIFFERENT DIV ID FOR EMBED
});
});
</script>
<link rel="canonical" href="pra-kambrium.html">
</head>
<body id="page-724">
<div class="container-fluid background">
<div class="row-fluid">
<div class="col-md-5 logo-container">
<a href="../index.html"><img src="../../fileadmin/template-rocky/img/logo.jpg" alt="Rocky"></a>
</div>
<div class="col-md-7">
<div class="header-maps">
<div class="switch">
<a href="#" data-target="landschaften">Landschaften</a> | <a href="#" data-target="bausteine">Bausteine</a>
</div>
<object id="landschaften" class="landschaften map" data="../../fileadmin/template-rocky/img/Karte_Landschaften.svg" type="image/svg+xml">
Ihr Browser kann leider kein SVG darstellen.
</object>
<object id="bausteine" class="bausteine map" data="../../fileadmin/template-rocky/img/Karte_Bausteine.svg" type="image/svg+xml" style="display:none;">
Ihr Browser kann leider kein SVG darstellen.
</object>
</div>
</div>
</div>
<div class="row">
<div class="col-md-10">
<nav id="mainnav">
<ul><li><a href="../landschaften.html">Landschaften</a><ul class="scndLevel clearfix"><li><a href="../landschaften/boehmische-masse.html">B&ouml;hmische Masse</a></li><li><a href="../landschaften/alpenvorland.html">Alpenvorland</a></li><li><a href="../landschaften/voralpen.html">Voralpen</a></li><li><a href="../landschaften/noerdliche-kalkalpen.html">N&ouml;rdliche Kalkalpen</a></li><li><a href="../landschaften/zentrale-ostalpen.html">Zentrale Ostalpen</a></li><li><a href="../landschaften/suedalpen.html">S&uuml;dalpen</a></li></ul></li><li><a href="../grundlagen.html">Grundlagen</a><ul class="scndLevel clearfix"><li><a href="../grundlagen/plattentektonik.html">Plattentektonik</a></li><li><a href="../grundlagen/gesteinskreislauf.html">Gesteinskreislauf</a></li><li><a href="../grundlagen/fossilien.html">Fossilien</a></li></ul></li><li><a href="../bausteine.html">Bausteine</a><ul class="scndLevel clearfix"><li><a href="../bausteine/moldanubikum-moravikum.html">Moldanubikum-Moravikum</a></li><li><a href="../bausteine/helvetikum.html">Helvetikum</a></li><li><a href="../bausteine/subpennin.html">Subpennin</a></li><li><a href="../bausteine/pennin.html">Pennin</a></li><li><a href="../bausteine/ostalpin.html">Ostalpin</a></li><li><a href="../bausteine/sudalpin.html">Su&#776;dalpin</a></li><li><a href="../bausteine/meliatikum.html">Meliatikum</a></li><li><a href="../bausteine/molasse.html">Molasse</a></li></ul></li><li class="selected"><a href="../entwicklungsgeschichte.html" class="selected">Entwicklungsgeschichte</a><ul class="scndLevel clearfix"><li class="selected"><a href="pra-kambrium.html" class="selected">(Pra&#776;-)Kambrium</a></li><li><a href="ordoviz-silur-devon.html">Ordoviz, Silur, Devon</a></li><li><a href="karbon.html">Karbon</a></li><li><a href="perm.html">Perm</a></li><li><a href="trias.html">Trias</a></li><li><a href="jura.html">Jura</a></li><li><a href="kreide.html">Kreide</a></li><li><a href="palaogen.html">Pala&#776;ogen</a></li><li><a href="neogen.html">Neogen</a></li><li><a href="quartar.html">Quarta&#776;r</a></li></ul></li><li><a href="../gebirgsbildung.html">Gebirgsbildung</a></li><li><a href="../service.html">Service</a><ul class="scndLevel clearfix"><li><a href="../service/download.html">Download</a></li><li><a href="../service/glossar.html">Glossar</a></li></ul></li></ul>
</nav>
<div id="mobile-nav">
<ul><li><a href="#">Men&uuml;</a><ul><li><a href="../landschaften.html">Landschaften</a><ul><li><a href="../landschaften/boehmische-masse.html">B&ouml;hmische Masse</a></li><li><a href="../landschaften/alpenvorland.html">Alpenvorland</a></li><li><a href="../landschaften/voralpen.html">Voralpen</a></li><li><a href="../landschaften/noerdliche-kalkalpen.html">N&ouml;rdliche Kalkalpen</a></li><li><a href="../landschaften/zentrale-ostalpen.html">Zentrale Ostalpen</a></li><li class="last"><a href="../landschaften/suedalpen.html">S&uuml;dalpen</a></li></ul></li><li><a href="../grundlagen.html">Grundlagen</a><ul><li><a href="../grundlagen/plattentektonik.html">Plattentektonik</a></li><li><a href="../grundlagen/gesteinskreislauf.html">Gesteinskreislauf</a></li><li class="last"><a href="../grundlagen/fossilien.html">Fossilien</a></li></ul></li><li><a href="../bausteine.html">Bausteine</a><ul><li><a href="../bausteine/moldanubikum-moravikum.html">Moldanubikum-Moravikum</a></li><li><a href="../bausteine/helvetikum.html">Helvetikum</a></li><li><a href="../bausteine/subpennin.html">Subpennin</a></li><li><a href="../bausteine/pennin.html">Pennin</a></li><li><a href="../bausteine/ostalpin.html">Ostalpin</a></li><li><a href="../bausteine/sudalpin.html">Su&#776;dalpin</a></li><li><a href="../bausteine/meliatikum.html">Meliatikum</a></li><li class="last"><a href="../bausteine/molasse.html">Molasse</a></li></ul></li><li><a href="../entwicklungsgeschichte.html" class="active">Entwicklungsgeschichte</a><ul><li><a href="pra-kambrium.html" class="selected">(Pra&#776;-)Kambrium</a></li><li><a href="ordoviz-silur-devon.html">Ordoviz, Silur, Devon</a></li><li><a href="karbon.html">Karbon</a></li><li><a href="perm.html">Perm</a></li><li><a href="trias.html">Trias</a></li><li><a href="jura.html">Jura</a></li><li><a href="kreide.html">Kreide</a></li><li><a href="palaogen.html">Pala&#776;ogen</a></li><li><a href="neogen.html">Neogen</a></li><li class="last"><a href="quartar.html">Quarta&#776;r</a></li></ul></li><li><a href="../gebirgsbildung.html">Gebirgsbildung</a></li><li class="last"><a href="../service.html">Service</a><ul><li><a href="../service/download.html">Download</a></li><li class="last"><a href="../service/glossar.html">Glossar</a></li></ul></li></ul></li></ul>
</div>
</div>
<div class="col-md-2">
<div class="container-right-top clearfix">
<div id="language">
<ul></ul>
</div>
<!-- <div id="textSizer">
<div class="fontSize hidden-sm hidden-xs" id="fontsize">
<p>
<a href="#nogo" class="">
<span class="medium">A</span>
</a>
<a href="#nogo" class="">
<span class="large">A</span>
</a>
</p>
</div>
</div> -->
</div>
<div class="container-right-bottom">
<div class="search-container">
<!--<form action="index.php?id=803" method="post" id="indexedsearch">
<input type="hidden" name="tx_indexedsearch[sections]" value="0">
<input name="tx_indexedsearch[submit_button]" value="Search" type="hidden">
<input name="tx_indexedsearch[sword]" placeholder="Suchbegriff" id="search-field" type="text">
<input type="image" src="/fileadmin/template-rocky/img/search.png" id="search-button" class="searchButton" alt="Search" title="Search">
</form>-->
<form method="get" id="form_kesearch_pi1" name="form_kesearch_pi1" action="https://www.geosphere.at/rocky-austria/suche/">
<fieldset class="kesearch_searchbox">
<!-- <input type="hidden" name="id" value="803"> -->
<!-- <input type="text" id="ke_search_sword" name="tx_kesearch_pi1[sword]" value="" placeholder="Suchbegriff" onfocus="if (this.value == 'Suchbegriff') { this.value = ''; }" onblur="if (this.value == '') { this.value = 'Suchbegriff'; }">
<input type="image" src="../../fileadmin/template-rocky/img/search.png" id="search-button" class="searchButton" alt="Search" title="Suche"> -->
<input id="kesearchpagenumber" type="hidden" name="tx_kesearch_pi1[page]" value="1">
<input id="resetFilters" type="hidden" name="tx_kesearch_pi1[resetFilters]" value="0">
<input id="sortByField" type="hidden" name="tx_kesearch_pi1[sortByField]" value="">
<input id="sortByDir" type="hidden" name="tx_kesearch_pi1[sortByDir]" value="">
</fieldset>
</form>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="row custom-row" id="pageWrap">
<div class="col-md-3 custom-column">
<div id="sidebar" class="content">
<div id="c11942" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><div class="ce-textpic ce-center ce-above"><div class="ce-gallery" data-ce-columns="1" data-ce-images="1"><div class="ce-outer"><div class="ce-inner"><div class="ce-row"><div class="ce-column"><figure class="image"><img class="image-embed-item" title="Geologische Zeitskala" alt="Grafik" src="../../fileadmin/_processed_/3/1/csm_stratigraphische_tabelle_praekambrium_1_aa9ba5d010.png" width="230" height="1357" loading="lazy"><figcaption class="image-caption">
Die geologische Zeitskala, auch stratigraphische Tabelle, zeigt die Abfolge der Perioden und Epochen in der Geschichte der Erde. &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div></div></div></div></div></div></div>
</div>
</div>
<div class="col-md-9 custom-column">
<div id="maincontent-title" class="content">
<div id="c11692" class="frame frame-default frame-type-text frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><h1 class="element-header "><span>
(Pra&#776;-)Kambrium
</span></h1><h2>Proterozoikum &ndash; Pal&auml;ozoikum </h2></div>
</div>
<div id="maincontent" class="content">
<div id="c12935" class="frame frame-default frame-type-html frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><style type="text/css">
#start-right h3, #sidebar h3, #sidebar h2 {
margin-top: 0;
font-size: 1.2em;
font-weight:normal;
}
#maincontent h3 {
font-size: 1.2em;
font-weight:normal;
color: #606c65 !Important;
}
#maincontent-title h1.csc-firstHeader {
font-size: 2.2em !important;
}
#maincontent-title h2 {
color: #606c65;
margin-top: 0;
font-size: 1.6em;
margin-top: 0;
padding-top: 0;
}
p {
margin-top: 0;
}
</style></div>
<div id="c11694" class="frame frame-default frame-type-image frame-layout-0 frame-space-before-custom-5 frame-space-after-standard"><div class="ce-image ce-left ce-above"><div class="ce-gallery" data-ce-columns="1" data-ce-images="1"><div class="ce-row"><div class="ce-column"><figure class="image"><a href="../../fileadmin/user_upload/dokumente/Rocky_Austria/04_Entwicklungsgeschichte/01_Prae-Kambrium/welt_spaetes_kambrium.jpg" title="Im sp&auml;ten Kambrium (ca. 490 Millionen Jahre) lagen Teile &Ouml;sterreichs nahe dem S&uuml;dpol im Norden Gondwanas. &copy; Geosphere Austria" rel="lightbox[lb{field:uid}]" class="jnlightbox" data-caption="Im sp&auml;ten Kambrium (ca. 490 Millionen Jahre) lagen Teile &Ouml;sterreichs nahe dem S&uuml;dpol im Norden Gondwanas. &copy; Geosphere Austria" data-lightbox="lightbox-11694"><img class="image-embed-item" title="Erde im sp&auml;ten Kambrium" alt="Pal&auml;oglobus" src="../../fileadmin/_processed_/3/8/csm_welt_spaetes_kambrium_58acb1b505.jpg" width="600" height="452" loading="lazy"></a><figcaption class="image-caption">
Im sp&auml;ten Kambrium (ca. 490 Millionen Jahre) lagen Teile &Ouml;sterreichs nahe dem S&uuml;dpol im Norden Gondwanas. &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div></div></div></div></div>
<div class="csc-default noImageDesc">
<div id="c11693" class="frame frame-custom-100 frame-type-image frame-layout-1 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><div class="ce-image ce-left ce-above"><div class="ce-gallery" data-ce-columns="4" data-ce-images="4"><div class="ce-row"><div class="ce-column"><figure class="image"><a href="../../fileadmin/user_upload/dokumente/Rocky_Austria/04_Entwicklungsgeschichte/01_Prae-Kambrium/therasburger_gneis.png" title="Therasburg-Gneis, ein dunkler Orthogneis mit deutlichen Deformationen und plattigem Bruch, im Moravikum (N&Ouml;). &copy; Geosphere Austria" rel="lightbox[lb{field:uid}]" class="jnlightbox" data-caption="Therasburg-Gneis, ein dunkler Orthogneis mit deutlichen Deformationen und plattigem Bruch, im Moravikum (N&Ouml;). &copy; Geosphere Austria" data-lightbox="lightbox-11693"><img class="image-embed-item" title="Therasburg-Gneis" alt="Felswand" src="../../fileadmin/_processed_/4/0/csm_therasburger_gneis_4d35d44a70.png" width="142" height="106" loading="lazy"></a><figcaption class="image-caption">
Therasburg-Gneis, ein dunkler Orthogneis mit deutlichen Deformationen und plattigem Bruch, im Moravikum (N&Ouml;). &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div><div class="ce-column"><figure class="image"><a href="../../fileadmin/user_upload/dokumente/Rocky_Austria/04_Entwicklungsgeschichte/01_Prae-Kambrium/bittescher_gneis.jpg" title="Bittesch-Gneis, ein deformierter Orthogneis im Moravikum (N&Ouml;). Einzelne Zirkone dieses Gesteins sind bis zu 2,5 Milliarden Jahre alt. &copy; Geosphere Austria" rel="lightbox[lb{field:uid}]" class="jnlightbox" data-caption="Bittesch-Gneis, ein deformierter Orthogneis im Moravikum (N&Ouml;). Einzelne Zirkone dieses Gesteins sind bis zu 2,5 Milliarden Jahre alt. &copy; Geosphere Austria" data-lightbox="lightbox-11693"><img class="image-embed-item" title="Bittesch-Gneis" alt="Felswand" src="../../fileadmin/_processed_/e/c/csm_bittescher_gneis_cf39b59154.jpg" width="142" height="106" loading="lazy"></a><figcaption class="image-caption">
Bittesch-Gneis, ein deformierter Orthogneis im Moravikum (N&Ouml;). Einzelne Zirkone dieses Gesteins sind bis zu 2,5 Milliarden Jahre alt. &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div><div class="ce-column"><figure class="image"><a href="../../fileadmin/user_upload/dokumente/Rocky_Austria/04_Entwicklungsgeschichte/01_Prae-Kambrium/dobra_gneis.jpg" title="Dobra-Gneis (1,38 Milliarden Jahre) aus dem Moldanubikum (N&Ouml;) &ndash; das &auml;lteste Gestein &Ouml;sterreichs. &copy; Geosphere Austria" rel="lightbox[lb{field:uid}]" class="jnlightbox" data-caption="Dobra-Gneis (1,38 Milliarden Jahre) aus dem Moldanubikum (N&Ouml;) &ndash; das &auml;lteste Gestein &Ouml;sterreichs. &copy; Geosphere Austria" data-lightbox="lightbox-11693"><img class="image-embed-item" title="Dobra-Gneis" alt="Gesteinsbl&ouml;cke" src="../../fileadmin/_processed_/b/7/csm_dobra_gneis_ebc06b3959.jpg" width="142" height="106" loading="lazy"></a><figcaption class="image-caption">
Dobra-Gneis (1,38 Milliarden Jahre) aus dem Moldanubikum (N&Ouml;) &ndash; das &auml;lteste Gestein &Ouml;sterreichs. &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div><div class="ce-column"><figure class="image"><a href="../../fileadmin/user_upload/dokumente/Rocky_Austria/04_Entwicklungsgeschichte/01_Prae-Kambrium/maissauer_granit.jpg" title="Eggenburg-Granit (610 Millionen Jahre) aus dem Moravikum (N&Ouml;) mit rosa Alkalifeldspat und gr&uuml;nlich-schwarzem Biotit (N&Ouml;) (Bildbreite: 7 cm). &copy; Geosphere Austria" rel="lightbox[lb{field:uid}]" class="jnlightbox" data-caption="Eggenburg-Granit (610 Millionen Jahre) aus dem Moravikum (N&Ouml;) mit rosa Alkalifeldspat und gr&uuml;nlich-schwarzem Biotit (N&Ouml;) (Bildbreite: 7 cm). &copy; Geosphere Austria" data-lightbox="lightbox-11693"><img class="image-embed-item" title="Eggenburg-Granit" alt="Gestein" src="../../fileadmin/_processed_/9/8/csm_maissauer_granit_cd699f161c.jpg" width="142" height="106" loading="lazy"></a><figcaption class="image-caption">
Eggenburg-Granit (610 Millionen Jahre) aus dem Moravikum (N&Ouml;) mit rosa Alkalifeldspat und gr&uuml;nlich-schwarzem Biotit (N&Ouml;) (Bildbreite: 7 cm). &copy; Geosphere Austria
</figcaption></figure></div></div></div></div></div>
</div>
<div id="c11691" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-custom-10"><div class="ce-textpic ce-left ce-above"><div class="ce-bodytext"><h3>Schemenhafte Bilder der Vergangenheit</h3><p>Die kontinentale Kruste, die &Ouml;sterreich aufbaut, hat ihr heutiges Erscheinungsbild zum gr&ouml;&szlig;ten Teil erst in den letzten 540 Millionen Jahren erhalten, im Phanerozoikum.</p></div></div></div>
<div id="c16683" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><div class="ce-textpic ce-left ce-above"><div class="ce-bodytext"><p>Aus der Fr&uuml;hzeit der Erde ist nur wenig Handfestes &uuml;berliefert: Die &auml;ltesten Spuren sind Kerne winziger Zirkonkristalle. Diese &bdquo;Methusalems&ldquo; kristallisierten vor mehr als drei Milliarden Jahren in Graniten. Sie erlebten mehrere Zyklen von Kristallisation und Abtragung, die heute nicht mehr im Detail nachzuvollziehen sind. Das &auml;lteste Gestein &Ouml;sterreichs ist der 1,38 Milliarden Jahre alte Dobra-Gneis aus dem Moldanubikum im Waldviertel. Auch zahlreiche Paragneise, Glimmerschiefer und Phyllite wurden zwischen 900 und 500 Millionen Jahren vor heute als Sande und Tone in verschiedenen Meeresbecken abgelagert; genauere Datierungen sind aber derzeit nicht m&ouml;glich.</p></div></div></div>
<div id="c11696" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-custom-10"><div class="ce-textpic ce-left ce-above"><div class="ce-bodytext"><h3>Konturen durch Granite und Fossilien</h3><p>Ab etwa 650 Millionen Jahren vor heute, im j&uuml;ngsten Pr&auml;kambrium, beginnen sich die Umrisse der Vergangenheit klarer abzuzeichnen. Damals wurden die kontinentalen Krustenst&uuml;cke des heutigen Mitteleuropa &ndash; und damit auch jene der B&ouml;hmischen Masse (Moldanubikum und Moravikum) und der Alpen (Ostalpin, S&uuml;dalpin, Subpenninikum) &ndash; w&auml;hrend des so genannten Cadomischen Ereignisses an den Rand des damaligen gro&szlig;en S&uuml;dkontinents Gondwana angegliedert. Dieser umfasste gro&szlig;e Teile des heutigen Afrika, S&uuml;damerika, Indien, Australien und die Antarktis. Die oben genannten Teile lagen schon damals nahe dem heutigen Nordteil von Afrika. Durch plattentektonische Prozesse kam es dort zur &Ouml;ffnung und Schlie&szlig;ung kleinr&auml;umiger ozeanischer Becken und zu magmatischer Aktivit&auml;t. &Uuml;berliefert ist etwa der Maissauer Granit (570 Millionen Jahre alt) aus dem Moravikum im &ouml;stlichsten Teil der B&ouml;hmischen Masse.</p></div></div></div>
<div id="c16684" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-custom-10"><div class="ce-textpic ce-left ce-above"><div class="ce-bodytext"><p>Am Beginn des Kambrium vor etwa 540 Millionen Jahren entwickelten sich die ersten Lebewesen mit erhaltungsf&auml;higen Schalen und Skeletten. Daher liegen ab diesem Zeitpunkt weltweit zahlreiche Fossilien vor, welche die Entwicklung des Lebens dokumentieren. Zwar sind in &Ouml;sterreich aus dieser Fr&uuml;hzeit keine Fossilien bekannt, doch in unseren Nachbarl&auml;ndern treten sie in Sedimenten auf, die typisch f&uuml;r tropische Breiten sind: rote W&uuml;stensedimente, Riffkalke, Dolomite, Gips. Demnach ist es naheliegend, dass sich auch die Krustenst&uuml;cke des heutigen &Ouml;sterreich damals nahe am &Auml;quator befunden haben.</p></div></div></div>
<div id="c16685" class="frame frame-default frame-type-textpic frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><div class="ce-textpic ce-left ce-above"><div class="ce-bodytext"><p>Im Laufe des Kambrium bewegte sich dieser Teil Gondwanas gegen S&uuml;den und der S&uuml;dpol lag schlie&szlig;lich im heutigen n&ouml;rdlichen Afrika. Etwa an der Wende vom Kambrium zum Ordovizium (vor ca. 490 Millionen Jahren) l&ouml;sten sich kleinere Krustenfragmente vom Rand Gondwanas ab und drifteten als selbst&auml;ndige Mikrokontinente gegen Norden. Zu diesen Elementen geh&ouml;rt auch das Krustenst&uuml;ck, aus dem das heutige Moravikum entstanden ist. Dazwischen &ouml;ffnete sich der Rheische Ozean.</p></div></div></div>
<div id="c13290" class="frame frame-default frame-type-shortcut frame-layout-0 frame-space-before-standard frame-space-after-standard"><div id="c13288" class="frame frame-default frame-type-text frame-layout-0 frame-space-before-custom-20 frame-space-after-standard"><p>Grafiken stehen f&uuml;r Unterricht und Lehre zur Verf&uuml;gung.
</p><p><a href="../service/download.html" title="Im neuen Fenster: Download" target="_blank" class="internal-link"><span class="link-prefix">&raquo;&nbsp;</span>Download</a></p></div></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="container-fluid toggle-box">
<div class="toggle-button">&raquo; Erdgeschichte</div>
<div class="toggle-content">
<h1>&Ouml;sterreichs geologische Entwicklungsgeschichte</h1>
<div id="timeline-embed"></div>
</div>
</div>
<div class="container-fluid footer">
<div class="row footer-menu" id="footer">
<ul><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../landschaften.html">Landschaften</a><ul><li><a href="../landschaften/boehmische-masse.html">B&ouml;hmische Masse</a></li><li><a href="../landschaften/alpenvorland.html">Alpenvorland</a></li><li><a href="../landschaften/voralpen.html">Voralpen</a></li><li><a href="../landschaften/noerdliche-kalkalpen.html">N&ouml;rdliche Kalkalpen</a></li><li><a href="../landschaften/zentrale-ostalpen.html">Zentrale Ostalpen</a></li><li><a href="../landschaften/suedalpen.html">S&uuml;dalpen</a></li></ul></li><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../grundlagen.html">Grundlagen</a><ul><li><a href="../grundlagen/plattentektonik.html">Plattentektonik</a></li><li><a href="../grundlagen/gesteinskreislauf.html">Gesteinskreislauf</a></li><li><a href="../grundlagen/fossilien.html">Fossilien</a></li></ul></li><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../bausteine.html">Bausteine</a><ul><li><a href="../bausteine/moldanubikum-moravikum.html">Moldanubikum-Moravikum</a></li><li><a href="../bausteine/helvetikum.html">Helvetikum</a></li><li><a href="../bausteine/subpennin.html">Subpennin</a></li><li><a href="../bausteine/pennin.html">Pennin</a></li><li><a href="../bausteine/ostalpin.html">Ostalpin</a></li><li><a href="../bausteine/sudalpin.html">Su&#776;dalpin</a></li><li><a href="../bausteine/meliatikum.html">Meliatikum</a></li><li><a href="../bausteine/molasse.html">Molasse</a></li></ul></li><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../entwicklungsgeschichte.html">Entwicklungsgeschichte</a><ul><li><a href="pra-kambrium.html">(Pra&#776;-)Kambrium</a></li><li><a href="ordoviz-silur-devon.html">Ordoviz, Silur, Devon</a></li><li><a href="karbon.html">Karbon</a></li><li><a href="perm.html">Perm</a></li><li><a href="trias.html">Trias</a></li><li><a href="jura.html">Jura</a></li><li><a href="kreide.html">Kreide</a></li><li><a href="palaogen.html">Pala&#776;ogen</a></li><li><a href="neogen.html">Neogen</a></li><li><a href="quartar.html">Quarta&#776;r</a></li></ul></li><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../gebirgsbildung.html">Gebirgsbildung</a></li><li class="first col-md-2 col-sm-12"><a href="../service.html">Service</a><ul><li><a href="../service/download.html">Download</a></li><li><a href="../service/glossar.html">Glossar</a></li></ul></li></ul>
</div>
<div class="row">
<div class="col-md-4 gba">
<a href="https://www.geosphere.at/" target="_blank" title="GeoSphere Austria Standort Neulinggasse">
<img alt="Link zu www.geologie.ac.at" src="../../fileadmin/template-rocky/img/logo.013b0f3d.svg" width="160">
</a>
</div>
<div class="col-md-8 text-right">
<nav id="sitemap">
<ul><li><a href="../footer/kontakt.html">Kontakt</a></li><li><a href="https://www.geosphere.at/de/impressum">Impressum</a></li><li><a href="https://www.geosphere.at/de/legal">Datenschutz</a></li><li><a href="../footer/sitemap.html">Sitemap</a></li></ul>
</nav>
</div>
</div>
</div>
<script src="../../typo3conf/ext/jn_lighterbox/Resources/Public/javascript/lightbox.minea22.js?1646230373"></script>
<script src="../../typo3conf/ext/gba/Resources/Public/JavaScript/Dist/scripts10b5.js?1641802928"></script>
<script>
/*<![CDATA[*/
/*TS_inlineFooter*/
lightbox.option({maxHeight:600,showImageNumberLabel:false,});
/*]]>*/
</script>
<script>
$(document).ready(function(){
$('.ce-gallery a.lightbox').each(function(){$(this).attr('title',$(this).attr('data-title'))})
});
</script>
</body>
<!-- Mirrored from www.geologie.ac.at/rocky-austria/entwicklungsgeschichte/pra-kambrium by HTTrack Website Copier/3.x [XR&CO'2014], Thu, 21 Nov 2024 15:44:31 GMT -->
</html>